Nieuwe knie-extensie oefening: "Een echte aanvulling"

In het kniegewricht zijn het buigen (flexie) en strekken (extensie) van het been de belangrijkste bewegingen. Het strekken van de knie, ofwel knie-extensie, is een veelgebruikte oefening voor de geriatrische cliënt om spierkracht en mobiliteit van de onderste extremiteit te trainen. Om volledige knie-extensie uit te lokken is er sinds kort een nieuw spel op de SilverFit 3D beschikbaar: 'Overstekende mieren'. Waarom en hoe hebben we dit spel ontwikkeld?

Hoe het was

Met behulp van de SilverFit 3D is het al langer mogelijk om de mobiliteit en kracht van de onderste extremiteit te trainen. Er zijn bijvoorbeeld diverse oefeningen beschikbaar waarbij de cliënt vanuit een stoel een tappende beweging maakt met de voet of de knie moet strekken. Een voorbeeld daarvan is het Picknickspel: er verschijnen insecten op de vierkante vakjes, die de picknick van de cliënt bedreigen. Door middel van de tapbeweging met de voet of de knie-extensie kan de cliënt deze insecten wegjagen.

Feedback van SilverFit 3D gebruikers

Volledige knie-extensie werd echter nog niet uitgelokt met de SilverFit 3D. Bij het maken van de nieuwste update zagen we in onze verzameling feedback dat er veel behoefte was aan een spel die het volledig strekken van het been zou stimuleren. Deze waardevolle feedback van SilverFit gebruikers (geriatriefysiotherapeuten, fysiotherapeuten, beweegagogen, activiteitenbegeleiders etc) ontvingen we bijvoorbeeld via mail, telefoon en tijdens onze gebruikersbijeenkomsten en trainingen en nemen we graag mee in het verder ontwikkelen en verbeteren van de software.

Inventarisatie van de behoefte

Het maken van een nieuw spel begint met een inventarisatie van mogelijke therapeutische doelstellingen op basis van literatuur en ervaringen van therapeuten. Bij SilverFit werkt een team van (para-)medische experts, bestaande uit fysio-en ergotherapeuten, logopedist en bewegingswetenschappers. In dit geval inventariseerde onze geriatriefysiotherapeut de eisen die aan deze oefening zouden worden gesteld. Zij keek daarbij naar vragen zoals: voor wie zetten collega's deze oefening nu in? Wat is de evidentie in de literatuur? Hoe lang trainen mensen gemiddeld? Wat moet er ingesteld kunnen worden?

Brede doelgroep

Het bleek al gauw dat knie-extensie veel ingezet wordt door fysiotherapeuten voor een brede doelgroep in de geriatrie. Of het nu gaat om een cliënt met een nieuwe knie (TKP) of heup (THP), een cliënt met artrose, een cliënt die een CVA heeft gehad of een cliënt waarbij behoud van spierkracht het doel is. Spierkracht van de bovenbeenspieren (extensoren) en de Range of Motion (ROM) en coördinatie van het kniegewricht worden getraind en daarmee is de oefening belangrijk voor het behoud van zelfstandig functioneren in het dagelijks leven (lopen, staan, zitten). Vaak voor ieder geriatrische cliënt het voornaamste doel.

Statische en dynamische knie-extensie

Er kwam uit de inventarisatie ook duidelijk naar voren dat er twee verschillende beweegmogelijkheden zijn om de oefening uit te voeren: statische en dynamische knie-extensie. Ofwel, het langer vasthouden van de beweging of juist het herhalen van de beweging. Binnen de krachttraining allebei belangrijke trainingsvormen. Beide opties wilden we op de SilverFit 3D mogelijk maken, voor zowel het trainen van beide benen, als het trainen van één been.  

Een 'design sprint'

Als we dit allemaal weten, is het eerste wat er gebeurt een design sprint. Wat er dan gebeurt is dat een gemengd team van bijvoorbeeld een therapeut, een artist, een game designer en een programmeur in één of twee weken een prototype uitwerken. Daarbij hebben we bijvoorbeeld gekeken naar de visualisatie: zullen we de cliënten een beeld van boven laten zien? Willen we een persoon in beeld? Wat is de meest duidelijke manier om de beweging op het scherm weer te geven?

Van prototype tot spel

Na het maken van een prototype gaan programmeurs en een artist aan de slag om het spel te maken. De mensen die het spel maken gaan regelmatig, liefst iedere twee weken naar een locatie om het spel met therapeuten en cliënten uit te proberen. Door middel van deze testsessies wordt het spel steeds verder verbeterd op basis van echt gebruik.

Het knie extensie spel

Op het scherm zijn mieren te zien die fruit willen verzamelen. Er zit echter een klif tussen de mieren en hun verzamelplaats in. Door een been te strekken, verschijnt er een rotsblok dat de klif opvult, waardoor de mieren kunnen oversteken. In de verschillende testsessies die we bij klanten hebben gedaan, werd er bijvoorbeeld gekeken hoe snel de mieren moesten lopen, hoe duidelijk de feedback naar de cliënt is, of de cliënten vals zouden kunnen spelen en wat je als therapeut allemaal zou willen kunnen instellen/ aanpassen aan het spel.

In een testsessie bleek dat sommige cliënten hun been omhoog bleven houden (in de dynamische variant). Door een spelonderdeel toe te voegen (een grote kever), moet de cliënt zijn been weer even buigen om geen punten mis te lopen.

Instelmogelijkheden

De intensiteit van het spel kan via een detailmenu geoptimaliseerd worden voor de individuele cliënt:

1. Je kunt er voor kiezen om beide benen te trainen of juist het aangedane of niet-aangedane been.
2. Als de cliënt de knie niet volledig kan strekken, kun je kiezen voor gedeeltelijk strekken (25 of 45 graden flexie).
3. Je kunt kiezen voor statisch trainen of dynamisch. Bij beide opties kun je de pauzetijd instellen. In aanvulling kun je bij het statisch trainen instellen hoelang de cliënt de linkerknie gestrekt moet houden en hoelang de rechterknie.
4. Tot slot kun je net als bij al onze andere spellen uiteraard de duur van het spel instellen en al deze instelmogelijkheden ook opslaan voor iedere individuele cliënt.

Het opsporen van foutmeldingen

Tijdens het ontwikkelen, en nog eens als het spel helemaal af is, werkt onze tester eraan om ervoor te zorgen dat er geen fouten kunnen optreden. Wat gebeurt er als iemand op een heel hoge stoel zit, of een heel lage? Of als iemand maar één been heeft? In al deze gevallen moet de oefening blijven werken. Zogenaamde bugs (foutmeldingen) die nog naar voren komen tijdens deze testfase, worden door een programmeur verbeterd. 

Onder leiding van onze kwaliteitsmedewerker wordt er voor alle nieuwe spellen in de update een risico-evaluatie gemaakt. Zijn er gevaarlijke situaties te verwachten? Zo ja, hoe kunnen we die voorkomen?

De laatste stappen

De oefening wordt vervolgens door ons medische expertteam toegevoegd aan het adviesmenu: in welke behandelingen is de oefening nuttig? Ook de handleiding en trainingsmaterialen worden aangepast (in meer dan 10 talen!).

Installatie van de update

Als de update helemaal klaar is, wordt deze aan de klanten verstrekt. Als we daarna feedback zoals hieronder mogen ontvangen, maakt dat ons heel gelukkig! 

"De update SilverFit heb ik geïnstalleerd en dat is prima gelukt. De nieuwe oefening 'Overstekende mieren' is een echte aanvulling die meteen al veel toegepast wordt. In de praktijk moet de strekkracht van de knie veel geoefend worden en daar past deze oefening uitstekend bij." - Henk Hoeben, geriatriefysiotherapeut bij Zorggroep Noorderboog

De SilverFit 3D bij jou op locatie

Wil je een keer ervaren hoe deze oefening werkt? Heb je een vraag of ben je benieuwd naar alle (nieuwe) mogelijkheden van de SilverFit 3D? Wij komen graag vrijblijvend langs op locatie voor een kosteloze demonstratie.